Trio A.Ş. tarafından, Ankara Esenboğa Havaalanı’nın genişletme projesinde kullanılmak üzerine kiralanan Komatsu D85EXi-18 Akıllı Dozer, gücü ve sağlamlığına ek olarak, teknolojisinin sağladığı ek avantajlar ile kısa zamanda tüm saha çalışanları tarafından benimsendi. Trio A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Serhat Doğan Sürücü ve Dozer Operatörü Cavit Demirtaş’a, akıllı dozerin sağladığı avantajları sorduk.
İş makinalarının yeni çağında ayrıcalıklı hizmetler sunmasıyla dikkat çeken Komatsu, en yeni teknolojilerini müşterileriyle buluşturmaya devam ediyor. Türkiye’de Marubeni Dağıtım ve Servis tarafından temsil edilen Komatsu, D85EXi-18 Akıllı Dozer modeliyle en son teknolojinin nimetlerini sunarak, kullanım esnasında hem zaman hem de yakıt avantajında iddialı değerleri barındırıyor. Trio A.Ş. tarafından, Ankara Esenboğa Havaalanı’nın genişletme çalışmaları için 6 aylığına kiralanan Komatsu D85EXi-18 Akıllı Dozer de bu yeni modeller arasında yer alıyor. Standart dozerlere göre teknolojik farklılıkları olan bu makinayı kullananlardan Trio A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Serhat Doğan Sürücü ve Dozer Operatörü Cavit Demirtaş ile bir araya gelerek merak ettiklerimizi sorduk.
Esenboğa’daki saha operasyonunuzdan bahsedebilir misiniz?
Serhat Doğan Sürücü: Ankara Esenboğa Havalimanı Geliştirme Projesi’ndeki hikâyemiz 2022 yılında yapılan ihale sonucunda firmamızın bu işi alması ile başladı. Projemiz üçüncü pist kapsamında yer alan PAT sahalarından yani Pist, Apron ve Taksi yollarından müteşekkil kompleks bir yapıdır. Toprak işlerinden tutunuz, beton imalatları ile bitümlü sıcak karışım yapılması işlerine kadar olan tüm iş kalemlerinin yapımı firmamıza aittir. Projemizde 20’si mühendis/teknik personel olmak üzere yaklaşık 200 kişilik dev bir kadro ile çalışmalarımızı yürütmekteyiz. Çalışmalarımıza evvela toprak işleri ile başladık. Akabinde alt yapı kapsamında yer alan drenaj işleri gibi ince detay gerektiren imalatları 2023 yılı sonu itibariyle tamamladık. Böylelikle 2024 yılında başlamayı hedeflediğimiz bitümlü sıcak karışım ve kaliteli beton serim imalatlarına hazırız diyebiliriz. Tüm gayemiz memleketimizin güzel insanlarına daha konforlu bir hayat tarzı sunabilmek için uygun alt yapılar oluşturması noktasında üzerimize düşen görevi ziyadesiyle ifa etmektir. Tüm imalatlarımız teşkil edilirken “Kaliteden taviz olmaz” anlayışı firmamızın ilk umdesidir.
Akıllı dozeri tercih etmenizde standart dozere göre hangi farklılıklar etkili oldu?
Serhat Doğan Sürücü: Şantiyemizde kullandığımız Komatsu D85EXi-18 “Akıllı Dozer” ile diğer standart dozer modelleri arasında güç ya da bıçak kapasitesi gibi fiziksel ya da teknik konularda önemli bir farklılık bulunmuyor. “Akıllı Dozer” proje verilerine göre bıçak yüksekliğini ve tilt konumunu otomatik olarak kontrol edebiliyor. Bunun kontrol için ise Küresel Navigasyon Uydu Sistemi’ni kullanıyor. Makine ve bıçak arasındaki haberleşme kablosuz olarak algılanıyor. Bıçağın önündeki yükü önceden sisteme tanımlanan proje verileri doğrultusunda makina kendi tespit ediyor ve serme işlemi sırasında proje değerlerini azami ölçüde kendisi ayarlayabiliyor.
Yakıt tüketim avantajından da bahseder misiniz?
Serhat Doğan Sürücü: Bu konuda sahamızda yaptığımız avantaj testlerini 5 aylık bir süreçte hesap ettik. Bir dozerin günde 9 saat çalıştığını ve saatte 25 litre akaryakıt tükettiğini düşündüğümüzde günlük 225 litre akaryakıt tüketimi olacaktır. Bu miktarı 5 ay gibi bir süreye çıkardığımızda firmamıza olan maliyeti güncel akaryakıt fiyatları ile karşımıza 40.000 Euro gibi bir tutara çıkmaktadır. Bu tutarın %80 gibi bir oranda azaldığını düşünün… Akaryakıtta oluşan bu maliyet avantajına ilave olarak iş gücünüze de katkıda bulunuyor. Yani daha sıkı iş periyodlarını hedef sürenizde tamamlama imkânınız olabiliyor. Yaptığımız imalatlarda gördük ki “Akıllı Dozer” kullanılarak gerçekleştirilecek imalatları süre olarak değerlendirirsek 1 yıllık bir işinizi 5 ay önceden rahatlıkla bitirebileceğinizi söylesem herhalde mübalağa etmiş olmam.
Daha az çalışma saati olan bir dozerin bakım maliyetleri de düşmez mi?
Serhat Doğan Sürücü: Kesinlikle düşer. Dozer daha az süre kullanıldığından bakım maliyetleri de düşecektir. Makinanın sağlıklı ömrünü korumaya devam edebiliyorsunuz ve bu sayede bakım maliyetleri düşüyor. Mütemadiyen yapılması gereken ayarlar daha seyrek yapıldığından dolayı, doğru ve güvenilir iş sürecinizi tahkim etmiş oluyorsunuz.
Serme işlemini kendi yapabilmesi sebebiyle her işlem öncesi ve sonrasında haritacıların yönlendirmesine ihtiyaç duyulmuyor mu?
Serhat Doğan Sürücü: Bu sistemin en büyük faydalarından bir diğeri de Harita-Etüt personeline olan bağımlılığı ortadan kaldırmasıdır. Tüm işlemi tamamladıktan sonra Harita-Etüt ekibinin sadece kontrolleri yapması yeterli olacaktır. Hatalı bir serim yapıldığının tespit edilmesi halinde de düzeltmeler çok daha hassas ölçülerde gerçekleştirilebiliyor. Ayrıca ölçüm işleri veya iş gereği farklı sebeplerden dolayı makina çevresinde bulunmak zorunda olan personellere karşı iş güvenliğine aykırı durumlar oluşmasının önüne geçiyorsunuz. Malumunuz, şantiyelerde iş kazaları bazen beklenmedik anlarda gelebilmekte. Firmamızın önem verdiği, “Olmazsa olmaz” hususlardan birisi de “İş Sağlığı ve Güvenliği” olup, bu noktada da önce “İnsan sağlığı” umdesini şiar edinmiştir.
Dozer Operatörü Cavit Demirtaş
Operatör olarak; Akıllı Dozer ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Pek çok profesyonel operatör, kendinden daha iyi iş yapabilen bir makinaya ilk bakışta sıcak bakmayabilir. Unutmamak gerekir ki; “Alet işler, el övünür” diye atalarımız boşuna dememişler. D85EXi-18 Akıllı Dozer’in kullanımı oldukça basittir. Bu sistem, bizim birkaç hamlede tespit edebileceğimiz ve belki bazı operatörlerin tespit etmekte zorlanabileceği açıları kendiliğinden ayarlayabiliyor. Bir diğer avantajı da operatörlerin üzerindeki iş yetiştirme baskısını azaltıyor ve işi bitirdiğiniz zaman daha kaliteli bir sonuç alıyorsunuz.
Tüketim avantajı nasıl?
Sahada çalışırken yakıt tüketimini elbette göz önünde tutmaya çalışıyoruz ancak şartlar zorlaştığında ya da zamana karşı yarıştığımızda yakıtı ikinci plana atabiliyoruz. Bu türdeki dozerler, saha ve çalışma şartlarına göre değişkenlik gösterebilmekle beraber saatte 25 litre/ortalama gibi bir akaryakıt tüketimi söz konusudur. Bir günde neredeyse iki katına yakın bir alanı tamamladığınızda, bu da uzun vadede büyük bir yakıt tasarrufu sağlıyor. Aynı oranda da işçilik maliyetleri azalıyor.
Akıllı dozeri kullanması zor mu?
Standart bir dozerden daha kolay olduğunu söyleyebilirim. Bıçak yüksekliğini ve açısını kendi ayarladığından operatör etrafına daha fazla dikkat edebiliyor. Bu vesile ile iş güvenlik seviyeniz yükseliyor.
Eşit şartlarda karşılaştırıldı
Esenboğa Havaalanı şantiyesinde akıllı dozerin yeteneklerinin standart dozere olan oranları eşit şartlarda karşılaştırıldı. Hesaplamalarda malzeme serilen alanın boyutları, 80 metre genişliğinde ve 25 cm yüksekliğinde olacak şekilde belirlendi. Aynı şartlarda akıllı dozer 1 günde 200 metre alanda serim yaparak, standart dozerden yüzde 80 daha fazla işi gerçekleştirebildi.
